#ข้าวตาพระยา

  การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของโลกที่เกิดจากน้ำมือมนุษย์ ส่งผลให้ในปี2563 ที่ผ่านมาพี่น้องเกษตรกรในหลายพื้นที่ประสบกับปัญหาฝนทิ้งช่วงยาวนาน ทำให้พื้นที่การเกษตรโดยเฉพาะพื้นที่นาข้าวซึ่งเป็นพื้นที่การเกษตรที่ใหญ่ที่สุดในประเทศในบางพื้นที่ได้รับความเสียหายโดยสิ้นเชิง บางพื้นที่ได้รับความเสียหายเล็กน้อย บางพื้นที่ได้รับการบรรเทาอย่างทันท่วงทีจนไม่เกิดความเสียหาย นับว่าได้สร้างความเดือดร้อน เสียใจให้กับเกษตรกรมิใช่น้อย
แต่ในปี2563เราก็มีเรื่องที่น่ายินดีกับข้าวไทย จากการได้รับรางวัลชนะเลิศเป็น World’s Best Rice Award 2020 ข้าวที่ดีที่สุดในโลกปี 2563 คือ ข้าวพันธุ์ข้าวหอมมะลิที่เพิ่งเก็บเกี่ยวในเดือนพฤศจิกายน2563 โดยการแข่งขันมีมาทั้งหมด 12 ครั้งแล้ว ประเทศไทยได้รางวัลครั้งนี้เป็นครั้งที่ 6 โดยปีนี้ ประเทศที่เข้ารอบสุดท้าย มีไทย เวียดนาม และกัมพูชา
รางวัลอันทรงเกียรตินี้เป็นเครื่องการันตีคุณภาพและอาจส่งผลให้การส่งออกข้าวไทยดียิ่งขึ้น... จากชื่อเสียงข้าวหอมมะลิไทยที่มีมาเป็นเวลานานด้วยความนุ่มและมีกลิ่นหอมเหมือนดอกมะลิยามเช้า ถึงแม้จะเป็นเมล็ดพันธุ์เดียวกันแต่ปลูกต่างถิ่นกันคุณภาพก็ไม่เหมือนกัน ประเทศไทยจึงได้ชื่อว่าเป็นแหล่งเพาะปลูกข้าวหอมมะลิที่สำคัญและมีคุณภาพดี มีพื้นที่เพาะปลูกกว่า 19 ล้านไร่ครอบคลุมทั่วประเทศ โดยข้าวหอมมะลิที่นิยมปลูกและบริโภคกันมี 2 พันธุ์ คือ ขาวดอกมะลิ 105 และ กข.15  แหล่งเพาะปลูกข้าวหอมมะลิที่สำคัญของบ้านเราได้แก่พื้นที่ทุ่งกุลาร้องไห้ ซึ่งมีพื้นที่ประมาณ 2 ล้านไร่ ครอบคลุม 13 อำเภอ 5 จังหวัดได้แก่ จ.มหาสารคาม จ.สุรินทร์ จ.ร้อยเอ็ด จ.ศรีสะเกษ และจ.ยโสธร รองลงมาได้แก่พื้นที่อื่นๆของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคเหนือ ภาคกลางและภาคตะวันออก 
พื้นที่เพาะปลูกข้าวหอมมะลิส่วนใหญ่จะเป็นพื้นที่นาน้ำฝน พื้นที่เหล่านี้จึงเสี่ยงกับปัญหาฝนทิ้งช่วง ผลผลิตอาจเกิดความเสียหายหรือได้ผลผลิตน้อย ทุกปีอาสาสมัครฝนหลวงรวมทั้งเกษตรกรในพื้นที่ดังกล่าวได้มีการประสานกับกรมฝนหลวงและการบินเกษตรให้ช่วยปฏิบัติการฝนหลวงเพื่อช่วยบรรเทาการขาดแคลนน้ำในช่วงฝนทิ้งช่วง เพื่อไม่ให้ผลผลิตเกิดความเสียหาย
ในปี 2563 ที่ผ่านมาพื้นที่เพาะปลูกข้าวหอมมะลิบริเวณ อ.ตาพระยา จ.สระแก้ว เป็นพื้นที่หนึ่งที่ได้รับผลกระทบจากฝนทิ้งช่วงเป็นอย่างมาก แต่ในพื้นที่เหล่านั้นมีอาสาสมัครฝนหลวงที่เข้มแข็งอย่างพี่ตา(น.ส.ปาริสรา เพชรโกมล) พี่ลำดวน(น.ส.ลำดวน ชุมนุมชาติ) และเกษตรอำเภอตาพระยา(นางอรทัย สมใส) ได้ร่วมมือในการประสานให้ข้อมูลกับเจ้าหน้าที่ฝนหลวงภาคตะวันออกเพื่อใช้ในการวางแผนทำฝนเพื่อช่วยบรรเทาปัญหาฝนทิ้งช่วงให้ทุเลาลง พื้นที่ดังกล่าวได้รับการบรรเทาจากฝนทิ้งช่วงในระดับหนึ่งแต่ก็มาได้รับผลกระทบจากพายุโนอึล ทำให้ผลผลิตได้รับความเสียหายบ้างเนื่องจากกำลังจะอยู่ในระหว่างการเก็บเกี่ยว
อย่างไรก็ตามเมื่อถึงเวลาเก็บเกี่ยว ก็จำเป็นต้องเกี่ยวแม้จะได้ผลผลิตมากหรือน้อย ก็ยังดีกว่าปล่อยให้เมล็ดข้าวร่วงหล่นเสียหายไปทั้งหมด โชคดีที่ทีมงานฝนหลวงได้รับการเชิญชวนจากพี่ตาและพี่ลำดวนอาสาสมัครฝนหลวงหญิงแกร่งของพวกเรา ให้ไปร่วมเกี่ยวข้าวแบบลงแขกใช้เคียวเกี่ยวด้วยมือ ความตื่นเต้น ประทับใจในการเกี่ยวข้าวครั้งนี้ก็ไม่เหมือนที่อื่นๆ เพราะพื้นที่เหล่านี้ได้รับอิทธิพลจากพายุโนอึลจึงทำให้มีน้ำขังในนาบ้าง การย่ำไปในพื้นที่นาต้องมีเทคนิคต้องพยายามเหยียบตอซังข้าวเพื่อไม่ให้เท้าสัมผัสหน้าดินโดยตรงมากนักมิฉะนั้นโคลนจะดูดเท้าให้จมลง
แม้จะประคองตัวระมัดระวังในการย่ำเท้าในการเกี่ยวข้าวอย่างไร ก็ยังมีโอกาสพลาด เผลอย่ำไปบนโคลนจนรองเท้าบูทที่สวมใส่จมหายไปพร้อมกับเท้าที่สวมใส่ ปัญหาใหญ่ที่ตามมาก็คือยากที่จะถอนเท้าขึ้นมาพร้อมกับรองเท้าบูทข้างนั้น เพราะเท้าอีกข้างหนึ่งก็ไม่ได้ยืนบนพื้นที่มั่นคงมากนัก และแม้แต่เพื่อนข้างๆที่ร่วมลงแขกด้วยจะช่วยออกแรงฉุดพยุงก็ตาม เมื่อหวนนึกถึงเหตุการณ์ในครั้งนั้นแล้ว ช่างเป็นประสบการณ์ที่ยังตราตรึงอยู่ในใจ ที่เห็นถึงความสามัคคีในการลงแขกเกี่ยวข้าวกัน ได้พูดคุยแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกันไป เพื่อที่จะหาแนวทางแก้ปัญหาให้กับพี่น้องเกษตรกรในพื้นที่นี้ให้มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น พอเก็บเกี่ยวเสร็จก็ไปล้างเนื้อล้างตัวกันที่สันฝายในเวลากำลังมีน้ำไหลล้นข้ามสันฝาย น้ำใสเย็นสร้างความช่ำเย็นให้กับพวกเราเป็นอย่างมาก จนเนื้อตัวและรองเท้าบูทกลับมาสะอาดดังเดิม พวกเราจึงร่วมรับประทานอาหารกันด้วยอาหารพื้นบ้านและข้าวจากพื้นนาเหล่านี้ เป็นมื้ออาหารที่มีความอร่อยมากด้วยข้าวหอมมะลิพันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 ที่หอมนุ่มละมุนไม่แพ้ที่อื่น ระหว่างรับประทานอาหารร่วมกันเราได้หารือและมีความคิดร่วมกันว่าข้าวหอมมะลิตาพระยาคุณภาพไม่แพ้ที่อื่น และที่สำคัญพวกเราอยากรักษาเอกลักษณ์ความเป็นชาวนาพื้นบ้านด้วยการทำนาด้วยมือ จากการไถด้วยควาย ปักดำด้วยมือ เกี่ยวด้วยเคียว ตีข้าวแบบอดีต ตำข้าวและฝัดข้าวแบบสาวชาวนาในอดีต จนสู่ขบวนการหุงด้วยหม้อดิน เป็นการจุดประกายความฝันของพวกเราในวันนั้น
ความฝันของพวกเราจะเป็นจริงได้ต่อเมื่อการลงมือร่วมกันทำอย่างจริงจัง และคอยกำลังใจจากพี่น้องประชาชน แล้วในปี 2564 เราจะได้เห็นข้าวทำมือจากเมืองตาพระยา...

เขียนโดย "ฟ้าโปรย"
#ฝันจะเป็นจริงต่อเมื่อลงมือทำหลังจากตื่น