ฉันเป็นคนหนึ่งที่รักหมามาก ผูกพันกับหมามาตั้งแต่เด็ก ฉันเชื่อว่าตัวเองมีความสามารถในการอ่านใจหมาเข้าใจอารมณ์และความรู้สึกของหมาได้เป็นอย่างดี ยังเคยแอบสงสัยในใจว่า ที่เป็นเช่นนี้คงเป็นเพราะชาติที่แล้วตัวเองเคยเกิดเป็นหมามาก่อน ถึงได้เข้าใจอารมณ์ความรู้สึกของหมา และรักหมามากมายขนาดนี้ ย้อนกลับไปที่จุดเริ่มต้น จำได้ว่าหมาตัวแรกที่เลี้ยง คือหมาของข้างบ้านที่ปกติจะหนีเข้ามาวิ่งเล่นในบ้านเป็นประจำทุกวัน จับพลัดจับผลูยังไงไม่รู้ วันดีคืนดีพี่แกก็ไม่ยอมกลับบ้านตัวเอง ย้ายมาอยู่ที่บ้านฉันโดยที่เจ้าของก็ไม่รู้จะทำยังไง ได้แต่ยืนมองตาปริบ ๆ และปล่อยเลยตามเลย

เรื่องนี้เกิดขึ้นมานานมากแล้ว ถ้าเป็นสมัยนี้คงเป็นคดีใหญ่ กรณีทะเลาะแย่งสิทธิ์การเป็นเจ้าของหมา การที่มีหมาอยู่ด้วยในบ้านตอนเด็ก ช่วยฝึกอะไรหลายอย่าง อย่างแรกเลยคือฝึกความรับผิดชอบ เพราะหมาหาข้าวกินเองไม่เป็น อาบน้ำเองไม่ได้ ในแต่ละวันพวกเราจึงต้องจัดเวรกันดูแลเรื่องอาหารการกิน เรื่องการอาบน้ำ เรื่องการดูแลความสะอาด อาบน้ำทีก็เปียกเละไปทั้งบ้าน เป็นมหกรรมที่สนุกสนานทั้งหมาและคน ฝึกความมีระเบียบวินัย เพราะถ้าเลี้ยงลูกหมาแล้วไม่วางของให้เป็นที่เป็นทาง โอกาสที่จะได้ของชิ้นนั้นกลับมาใช้งานในสภาพสมบูรณ์เหมือนเดิมแทบเป็นไปไม่ได้เลย ฝึกเรื่องความอดทนและการรู้จักเสียสละแบ่งปัน ตอนเด็ก ๆ ถ้าได้ลูกชิ้นมา ๑ ไม้ ก็ต้องแบ่งกันกิน หมาคำเราคำ เข้าทำนองเป็นเพื่อนกันแล้วต้องไม่ทิ้งกัน ไมตรีจิต มิตรภาพ ความรัก และความผูกพันระหว่างหมากับคน จึงค่อย ๆ ก่อตัวขึ้นวันละเล็กละน้อยในจิตใจ และเพิ่มมากขึ้นทุกวันตามระยะเวลาที่ผ่านไป

จนกระทั่งวันหนึ่ง เมื่อการจากลามาถึง เด็กอย่างพวกเราจึงได้เรียนรู้บทเรียนครั้งสำคัญของชีวิต ความทุกข์จากการพลัดพรากและสูญเสียสิ่งของอันเป็นที่รัก ซึ่งสำหรับเด็กแล้ว มันช่างโหดร้าย บีบคั้นหัวใจและทิ้งรอยแผลเล็ก ๆ เอาไว้ในใจให้ได้จดจำ แต่โชคดีที่ความเป็นเด็กทำให้ไม่คิดอะไรมาก ผ่านมาแล้วก็ผ่านไป ไม่นานก็ลืม ต่อจากตัวแรกที่เลี้ยงแล้ว ก็ยังตามมาด้วยอีกหลายตัว ในชีวิตเลี้ยงมาแล้วหลายสายพันธุ์ ตั้งแต่หมาไทยพันธุ์ทาง หมาพันธุ์บางแก้วที่แสนดุ บาสเซ็ตฮาวด์ อิงลิช ค็อกเกอร์ อัลเซเชี่ยน โกลเด้นรีทรีฟเวอร์ และตัวสุดท้ายเป็นหมาลูกผสมที่ไม่ทราบสายพันธุ์ ได้มาตอนแรกตัวเล็กเท่าฝ่ามือ แต่พอเลี้ยงไปเลี้ยงมาตัวโตเกือบเท่าลูกม้า เป็นต้น

แต่ละตัวที่เลี้ยงล้วนได้มาแบบบังเอิญทั้งสิ้น บ้างก็มีแม่หมาแอบมาคลอดลูกที่บ้าน บ้างก็เป็นหมาที่ถูกเจ้าของเดิมทิ้ง ประเภทรักช่วงแรกพอเลี้ยงไปแล้วมีปัญหาก็ไม่อยากเลี้ยงต่อก็เลยเอามายกให้ บางตัวก็ถูกเจ้าของเดิมทำร้าย จนคนพบเห็นสงสารเลยขอเปลี่ยนมือเอามาให้เราเลี้ยงแทน ซึ่งเราก็รับมาเลี้ยงต่อด้วยความยินดีทุกครั้งไป คิดถึงใจเขาใจเรา ถึงจะเป็นหมาก็มีหัวใจ ไม่มีหมาตัวไหนหรอกที่อยากถูกเจ้าของเลี้ยงแบบทิ้งขว้าง หรืออยากโดนทำร้ายเป็นประจำทุกวัน และเมื่อตัดสินใจที่จะเลี้ยงแล้ว สิ่งแรกที่ต้องทำโดยเร่งด่วนคือการเยียวยาความรู้สึกทางใจ ทำให้แววตาที่เคยท้อแท้หมดหวัง กลับมาสดใสให้ได้โดยเร็วอีกครั้ง ซึ่งส่วนใหญ่ก็ใช้เวลาไม่นาน แค่ดูแลใส่ใจและให้ความรักที่มากพอ ความรู้สึกที่เคยหวาดกลัวระแวงภัยก็จะหายไป เปลี่ยนเป็นความซื่อสัตย์จงรักภักดีเข้ามาแทนที่ ความที่เลี้ยงหมามาหลายรุ่น ทำให้เรียนรู้และเข้าใจความเป็นไปในแต่ละช่วงชีวิตของหมาได้ดีพอสมควร ช่วง ๑๐ ปีแรก จะเป็นช่วงของการเก็บเกี่ยวความสุข เพราะความซุกซน ขี้อ้อน ขี้ประจบ จะทำให้ใจเราละลาย ยิ้ม หัวเราะได้กับวีรกรรมความน่ารักที่เปลี่ยนรูปแบบไปไม่เว้นแต่ละวัน แต่พอเลย ๑๐ ปีไปแล้ว หมาเริ่มแก่จะเป็นช่วงของการเฝ้าระวัง อาจต้องพาไปหาหมอบ่อยขึ้นเนื่องจากหมาบางตัวจะมีโรคประจำสายพันธุ์ที่ต้องดูแลเป็นพิเศษ และหลังจากนั้นอีก ๓-๔ ปี จะเป็นช่วงบั้นปลายของชีวิตที่เศร้าสะเทือนใจที่สุด เพราะหมาจะเริ่มมีอาการป่วย บางตัวเดินไม่ได้ เป็นช่วงที่ต้องใช้ใจดูแลใจ แต่ถึงเค้าจะเดินไม่ได้ แต่เค้ารับรู้ได้ถึงทุกสิ่งที่เราทำให้ ไม่ว่าจะเป็นการลูบหัวเบา ๆ การเช็ดตัว พลิกตัว #สัมผัสที่อ่อนโยนและการแสดงออกระหว่างกันเป็นเป็นเหมือนสัญญาใจที่บอกให้รู้ว่าเราจะดูแลกันตลอดไปจนตราบลมหายใจสุดท้ายของชีวิต ซึ่งเค้าก็รับรู้และตอบขอบคุณกลับมาในแบบของเค้า ด้วยการเลียเบา ๆ ที่ปลายนิ้วทุกครั้งไป

ความทุกข์จากความสูญเสียที่เกิดขึ้นครั้งแล้วครั้งเล่า สอนให้เราเรียนรู้และเข้าใจธรรมมะไปโดยปริยาย รู้ว่าเกิดแก่เจ็บตายเป็นวัฏจักรของชีวิตที่ใครก็ยื้อเอาไว้ไม่ได้ เข้าใจความหมายของคำว่าที่ใดมีรักที่นั่นมีทุกข์อย่างถ่องแท้ที่สุด การเลี้ยงหมากับเลี้ยงคนไม่ได้มีอะไรที่แตกต่างกันเลย คนต้องการความรักและการดูแลเอาใจใส่อย่างไร หมาก็ต้องการอย่างนั้นเช่นกัน ความรักที่มีอยู่มากมายบนโลกใบนี้ มีค่าและมีความหมายสำหรับทุกสิ่งเสมอ ไม่ว่าจะหมาหรือคน อยากให้ทุกคนช่วยกันดูแล และส่งมอบความรักให้แก่กันและกันตลอดไป

เขียนโดย "ธุลีดิน"