วันที่ 19 มิถุนายน 2567 เวลา 09.30 น. ณ ห้องประชุมเทวกุล ชั้น 6 กรมฝนหลวงและการบินเกษตร พลอากาศเอก ชลิต พุกผาสุข องคมนตรี ประธานที่ปรึกษามูลนิธิฝนหลวง ในพระบรมราชูปถัมภ์ พร้อมด้วย นายจรัลธาดา กรรณสูตร องคมตรี รองประธาน ฯ เป็นประธานในการประชุมคณะกรรมการมูลนิธิฝนหลวง ในพระบรมราชูปถัมภ์ ครั้งที่ 1/2567 ซึ่งเป็นการประชุมคณะกรรมการมูลนิธิ ฯ ครั้งแรก หลังจากที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม เมื่อวันที่ 29 กรกฎาคม 2566 เพื่อติดตามความคืบหน้าการดำเนินงานด้านต่าง ๆ และร่วมพิจารณาการจัดการสินทรัพย์ของมูลนิธิฯ ได้แก่การจัดสำนักงาน การแต่งตั้งผู้สอบบัญชี การแต่งตั้งคณะอนุกรรมการ และร่างแผนการดำเนินงานของมูลนิธิฯ ซึ่งมูลนิธิฝนหลวง ในพระบรมราชูปถัมภ์ มีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมและสนับสนุนทุนการศึกษา การค้นคว้าวิจัย และพัฒนาเทคโนโลยี นวัตกรรม และกิจกรรมอื่นที่เกี่ยวข้องในการปฏิบัติการฝนหลวงและการบินเกษตร เสริมสร้างการจัดการความรู้ ทักษะ ความชำนาญและแลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์ ในภารกิจการปฏิบัติการฝนหลวงระหว่างหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคประชาชน ทั้งในประเทศและต่างประเทศ เพื่อพัฒนาและส่งเสริมบุคลากรที่ปฏิบัติงานด้านการปฏิบัติการฝนหลวงทั้งภาครัฐและเอกชน ให้มีความรู้ ความสามารถ ตลอดจนมีขวัญและกำลังใจในการปฏิบัติงาน เพื่อให้การสงเคราะห์ ช่วยเหลือ แก่หน่วยงานและเจ้าหน้าที่รวมถึงครอบครัวของผู้ปฏิบัติงานในภารกิจการปฏิบัติการฝนหลวง ซึ่งมีความเสี่ยงอันตรายสูง ตลอดจนบุคคล องค์กร กลุ่ม ชมรม สมาคมและอื่นๆ ที่มีส่วนร่วมในการปฏิบัติงานในภารกิจการปฏิบัติการฝนหลวง ให้มีสวัสดิภาพและคุณภาพในการปฏิบัติงานและดำรงชีวิตอย่างเหมาะสม ส่งเสริมและพัฒนา การดูแลรักษาและฟื้นฟูระบบนิเวศทางธรรมชาติให้มีความสมบูรณ์ และยั่งยืน เพื่อดำเนินการหรือร่วมมือกับองค์กรการกุศลอื่นๆ เพื่อสาธารณประโยชน์ และไม่ดำเนินการเกี่ยวข้องกับการเมืองแต่ประการใด โดยมีสำนักงานใหญ่ตั้งอยู่ที่ กรมฝนหลวงและการบินเกษตร 2345 ถนนพหลโยธิน แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพฯ ซึ่งได้ขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตใช้เงินพระราชทานของกองทุนฝนหลวงและการบินเกษตร จำนวน 10,000,000 บาท (สิบล้านบาทถ้วน) เป็นทุนเริ่มแรกในการจดทะเบียนจัดตั้งมูลนิธิฯ และเงินกองทุนฝนหลวงและการบินเกษตรส่วนที่เหลือจะนำเข้าบัญชีมูลนิธิเพื่อเป็นเงินทุนในการดำเนินงานตามวัตถุประสงค์ต่อไป

สำหรับ การจัดตั้งมูลนิธิฝนหลวง ในพระบรมราชูปถัมภ์ มีจุดเริ่มต้น ด้วยเมื่อวันที่ 2 พฤศจิกายน 2517 พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราชบรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้สมาชิกสหกรณ์การเกษตรในจังหวัดขอนแก่น และสมาชิกสหกรณ์การเกษตรจังหวัดเพชรบูรณ์ เข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท ทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายเงิน เพื่อสมทบทุนในการทำฝนหลวง จำนวน 54,500 บาท และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์จัดตั้งกองทุนฝนหลวง ต่อมาเมื่อวันที่ 21 มกราคม 2518 คณะรัฐมนตรีสนองพระราชกระแสมีมติเห็นชอบอนุมัติให้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์จัดตั้งกองทุนฝนหลวง และนำเงินพระราชทานดังกล่าวสมทบในกองทุน มีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นทุนหมุนเวียนและค่าใช้จ่ายในการดำเนินงานที่ไม่สามารถเบิกจากงบประมาณแผ่นดินได้

.

ต่อมาเมื่อวันที่ 7 กุมภาพันธ์ 2543 สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี องค์ประธานมูลนิธิชัยพัฒนา พระราชทานเงิน จำนวน 10,000,000 บาท (สิบล้านบาทถ้วน) และมีผู้บริจาคสมทบทุนการทำฝนหลวงอย่างต่อเนื่อง โดยปัจจุบันกรมฝนหลวงและการบินเกษตรเป็นผู้ดูแลกองทุนดังกล่าว และเมื่อวันที่ 24 สิงหาคม 2559 พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร พระราชทานเงินสมทบกองทุน จำนวน 21,222,880.30 บาท (ยี่สิบเอ็ดล้านสองแสนสองหมื่นสองพันแปดร้อยแปดสิบบาทสามสิบสตางค์) แต่เนื่องจากกองทุนฝนหลวงฯ ไม่มีสถานะเป็นนิติบุคคล ทำให้ประสบปัญหาในการประสานงานและการทำธุรกรรมในเรื่องต่าง ๆ และข้อกฎหมาย ดังนั้นเพื่อเป็นการสืบสานพระราชปณิธานพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในการบรรเทาและแก้ไขปัญหาภัยแล้งให้แก่ประชาชน มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น และการบริหารงานมีรูปแบบที่เป็นมาตรฐาน คณะกรรมการที่ปรึกษาผู้ทรงคุณวุฒิฝนหลวง จึงได้มีการประชุมครั้งที่ 2/2565 เมื่อวันที่ 6 มิถุนายน 2565 เห็นชอบให้นำความกราบบังคมทูลพระกรุณาทรงทราบฝ่าละอองธุลีพระบาท ขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตให้กองทุนฝนหลวงฯ จัดตั้งเป็นมูลนิธิ ซึ่งทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้กองทุนฝนหลวงและการบินเกษตร จดทะเบียนจัดตั้งเป็นมูลนิธิฝนหลวง ย่อว่า ฝ.ล. และรูปแบบเครื่องหมายมูลนิธิ และพระราชทานพระมหากรุณาให้มูลนิธิอยู่ในพระบรมราชูปถัมภ์

.

ทั้งนี้ มูลนิธิฝนหลวง ในพระบรมราชูปถัมภ์ มีความหมายว่า ฝนแห่งความเมตตาจากน้ำพระราชหฤทัยของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ มหิศรภูมิพลราชวรางกูร กิติสิริสมบูรณอดุลยเดช สยามินทราธิเบศรราชวโรดม บรมนาถบพิตร พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ทรงมีพระราชดำริในการช่วยบรรเทาความเดือดร้อนของประชาชนที่ประสบปัญหาการขาดแคลนน้ำอุปโภคบริโภค และปัญหาภัยแล้งและภัยพิบัติต่าง ๆ ผ่านการดำเนินงานโครงการในพระราชดำริฝนหลวง รวมถึงพระราชทานขวัญกำลังใจแก่เจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงาน เพื่อทำคุณประโยชน์แก่ประเทศชาติสืบไป